Program Wychowawczo-Profilaktyczny
Załącznik nr 4
do Rocznego Planu Pracy
Publicznej Szkoły Podstawowej
Żelazna Rządowa – Parciaki z siedzibą w Parciakach
z dnia 13 września 2024 roku
Program
Wychowawczo-Profilaktyczny
Publicznej Szkoły Podstawowej Żelazna Rządowa- Parciaki
z siedzibą w Parciakach
na lata 2022- 2027
„Wychowujemy dziecko, które będzie umiało pokonywać trudności, potrafiło rozwijać swoje zdolności i zainteresowania oraz odnajdzie się w codziennej rzeczywistości.”
„Choć zdrowie na pewno nie jest wszystkim,
to bez zdrowia wszystko jest niczym”I. WPROWADZENIE
Wstęp
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny realizowany wPublicznej Szkoły Podstawowej Żelazna Rządowa – Parciaki w opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy.
Treści Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły, w tym z warunkami i sposobem oceniania wewnątrzszkolnego.
Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na złożeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny.
Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny jest spójny z zatwierdzonym szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej.
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny określa sposób dążenia do osiągania celów kształcenia oraz realizacji zadań wychowawczych określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Uwzględnia także kierunki i formy oddziaływań wychowawczych, których uzupełnieniem są działania profilaktyczne skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych oraz innych problemów występujących w środowisku szkolnym, z uwzględnieniem:
- wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratora oświaty,
- wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora,
- ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczo-profilaktycznego realizowanego w roku szkolnym 2023/2024.
- wniosków i analiz (wnioski z pracy zespołów zadaniowych, zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych),
- innych dokumentów i spostrzeżeń ważnych dla szkoły (np. koncepcja funkcjonowania i rozwoju szkoły opracowana przez dyrektora, uwagi, spostrzeżenia, wnioski nauczycieli, uczniów, rodziców).
Ważnym aspektem programu wychowawczo-profilaktycznego na rok szkolny 2024/2025 jest uświadomienie uczniom znaczenia obowiązujących w szkole standardów ochrony małoletnich oraz wyposażenie ich w umiejętność stosowania ustalonych w nim zasad.
Podstawowym celem niniejszego Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest wspieranie dzieci i młodzieży w rozwoju oraz zapobieganie zachowaniom problemowym i ryzykownym. Ważnym elementem realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego jest kultywowanie tradycji i ceremoniału szkoły.
Podstawowe zasady realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego obejmują:
- powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
- zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,
- respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski),
- współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły),
- współodpowiedzialność za efekty realizacji programu,
- inne (ważne dla szkoły, wynikające z jej potrzeb, specyfiki).
II. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE
1. Kształtowanie postaw: patriotycznych, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu oraz zapobiegania wszelkim przejawom dyskryminacji, przemocy i agresji.
2. Rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych ( środki psychoaktywne, używki, dopalacze itp.)
3. Wychowywanie do wartości: bezpieczeństwa, nauki, tolerancji, kreatywności, sprawiedliwości, mądrości, przyjaźni, wiedzy, uczciwości, tradycji, wolności, pasji, niezależności, rodziny i prawdy.
4. Rozwijanie kompetencji informatycznych.
Zakładamy, że w wyniku systematycznego, skorelowanego i spójnego oddziaływania wychowawczo-profilaktycznego uda się nam przygotować uczniów do zgodnego współżycia z ludźmi.
Będziemy dążyć do tego, by nasi wychowankowie byli: uczciwi, wiarygodni, odpowiedzialni, wytrwali, wrażliwi na krzywdę, kreatywni, przedsiębiorczy i nie stosowali przemocy słownej, fizycznej i psychicznej oraz mieli wysoką kulturę osobistą i gotowość do uczestnictwa w kulturze.
Ważne jest też przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia, kształtowanie postaw patriotycznych, poszanowanie tradycji i kultury własnego narodu oraz pogłębianie świadomości ekologicznej.
III. OBOWIĄZUJĄCE AKTY PRAWNE
Podstawa prawna:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78 poz. 483 ze zm.).
- Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
- Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2024 r. poz. 986).
- Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2024 r. poz. 750).
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 737).
- Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 2151).
- Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1939).
- Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1162).
- Ustawa z 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu iresocjalizacji nieletnich (Dz.U. z 2024 r. poz. 987).
- Ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U. z 2024 r. poz. 560).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1604).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. z 2018 r. poz. 467 ze zm.).
- Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025.
- Statut Publicznej Szkoły Podstawowej Żelazna Rządowa – Parciaki siedzibą w Parciakach
- Standardy Ochrony Małoletnich przyjęte w szkole.
IV. NAJWAŻNIEJSZE CELE WYCHOWANIA I PROFILAKTYKI
1. Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej i regionalnej, świadomości swoich praw i obowiązków. Zaznajamianie z zagrożeniami bezpieczeństwa i zdrowia oraz uczenie prawidłowejreakcji na te zagrożenia.
2. Wyrabianie nawyków kulturalnego zachowania, efektywnej współpracy, komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi. Wdrażanie do życia w społeczności szkolnej i grupie rówieśniczej. Kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych.
3. Wspieranie rozwoju intelektualnego, przygotowanie do odbioru dóbr kultury i sztuki, upowszechnianie czytelnictwa, szanowanie dorobku narodowego przy jednoczesnym otwarciu się na wartości europejskie. Zapobieganie zachowaniom agresywnym.
4. Kształtowanie właściwych nawyków higienicznych i zdrowotnych, umiejętności dokonywania wyboru zachowań chroniących zdrowie i życie własne i innych ludzi.Propagowanie ekologicznego i zdrowego stylu życia.
5. Wspomaganie, w miarę posiadanych zasobów, wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, z uwzględnieniem jego indywidualnej sytuacji. Zapewnienie mu bezpieczeństwa fizycznego, psychicznego i emocjonalnego. Wspieranie ucznia w procesie nabywania wiedzy, sprawności, postaw i nawyków, które zapewnią mu przygotowanie do racjonalnego i godnego życia orazkontynuacji nauki na dalszym etapie.
V. SYLWETKA ABSOLWENTA SZKOŁY OŚMIOKLASOWEJ
Uczeń kończący naszą szkołę dobrze funkcjonuje w domu, szkole i środowisku. Jest pogodny, ma pozytywny, ale nie bezkrytyczny stosunek do otaczającejgo rzeczywistości. Posiada umiejętność efektywnego komunikowania się, współpracy orazkontrolowania własnych emocji. Jest świadomy dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i świata. Dba o swoje życie, zdrowie i sprawność fizyczną. Traktuje zdobywanie wiedzy jako podstawę
własnego rozwoju. Działania zawarte w programie wychowawczo -profilaktycznym zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, który niezależnie od indywidualnych cech osobowości, predyspozycji i talentów będzie wyposażony w zespół cech uniwersalnych, warunkujących właściwe funkcjonowanie wewspółczesnym świecie.
Absolwent jest:
• dobrym obywatelem, świadomym swych praw i obowiązków , posiadającym godność,poczucie własnej wartości, szanującym prawa innych;
• człowiekiem aktywnym , ciekawym świata i wiedzy, ma różnorodne zainteresowania,chętnie gromadzi różne wiadomości;
• człowiekiem uczciwym, tolerancyjnym i odpowiedzialnym, odróżniającym dobro odzła, kierującym się zasadami moralnymi;
• człowiekiem dbającym o własny rozwój duchowy, wrażliwym na piękno, szanującym dorobek ludzkości w dziedzinie kultury i sztuki;
• człowiekiem dbającym o zdrowie i kondycję fizyczną oraz świadomym ich zależnościod stanu środowiska naturalnego.
VI. UCZESTNICY PROGRAMU WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY.
Współodpowiedzialni za wszechstronny rozwój osobowości ucznia są wszyscy uczestnicy programu:
Rodzice:
mają prawo do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi i moralnymi, jeśli nie są one w sprzeczności z prawami dziecka; znają i akceptują program wychowawczo-profilaktyczny proponowany przez szkołę; wspierają dziecko we wszystkich jego poczynaniach i zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa; wspierają wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach, służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą; aktywnie uczestniczą w życiu szkoły; dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci.
Nauczyciele i wychowawcy klas:
dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie; wspierają rozwój uczniów i usamodzielnianie się; prowadzą dokumentację nauczania; realizują Program Wychowawczo-Profilaktyczny; koordynują pracę wychowawczo - profilaktyczną w zespole klasowym; dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia; podejmują działania w przypadkach przemocy wobec niego, zaniedbań opiekuńczych, ujawnionych nałogów; wnioskują o objęcie pomocą psychologiczno - pedagogiczną uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych; informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej; integrują i kierują zespołem klasowym; wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów; wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku szkolnego; promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów; inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji; współdziałają z nauczycielami uczącymi w klasie; współpracują z rodzicami; włączają rodziców w sprawy programowe i organizacyjne klasy; współpracują z dyrekcją szkoły i pielęgniarką; współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno – pedagogiczną i Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej oraz z Koordynatorami i Zespołem Wspierającym udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Uczniowie:
znają i przestrzegają norm zachowania obowiązujących członków społeczności , współorganizują imprezy i akcje szkolne ,akceptują innych uczniów i szanują ich prawa, wydają opinie w przypadku kar zgodnie ze Statutem Szkoły; współtworzą społeczność szkolną i wykorzystują swe prawo do samorządności; kierują swym rozwojem i stają się coraz bardziej samodzielni; prowadzą zdrowy tryb życia i dbają o swoje środowisko; mają szacunek do kultury, języka i tradycji narodowej; uczestniczą w opiniowaniu dokumentów szkolnych (Statut Szkoły, Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny).
VII. ZADANIA WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE
Obszar
Zadania klasy I- III
- Zdrowie – edukacja zdrowotna
-
- Zapoznanie z podstawowymi zasadami dbałości o zdrowie własne i innych, kształtowanie umiejętności kreowania środowiska sprzyjającego zdrowemu stylowi życia;
- zapoznanie z zasadami zdrowego, racjonalnego odżywiania się, higieny osobistej i aktywności fizycznej;
- przygotowanie do podejmowania działań mających na celu zdrowy styl życia w aspekcie fizycznym i psychicznym;
- kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne zdrowie;
- rozwijanie umiejętności podejmowania działań na rzecz ochrony przyrody w swoim środowisku;
- kształtowanie umiejętności analizy zjawisk przyrodniczych, rozumowania przyczynowo -skutkowego;
- uświadomienie wpływu przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin;
- kształtowanie wytrwałości w działaniu i dążeniu do celu, umiejętności adekwatnego zachowania się w sytuacjach zwycięstwa i porażki.
klasy IV- VIII
- Nabycie podstawowej wiedzy na temat stresu.
- inspirowanie młodzieży do myślenia o własnej motywacji do działania;
- nabywanie umiejętności gromadzenia i porządkowania wiedzy o sobie;
- kształtowanie postaw otwartych na poszukiwanie pomocy oraz porady, kiedy zaczynają się trudności i kiedy wybór jest ważny i trudny;
- kształtowanie postaw prozdrowotnych poprzez promowanie aktywnego i zdrowego stylu życia;
- zachęcanie uczniów do pracy nad własną motywacją oraz analizą czynników, które ich demotywują;
- kształtowanie umiejętności podejmowania i realizacji zachowań prozdrowotnych;
- prezentowanie sposobów pokonywania własnych słabości oraz akceptowania ograniczeń i niedoskonałości;
- kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych cech osobowości;
- kształtowanie konstruktywnego obrazu własnej osoby, np. świadomości mocnych i słabych stron;
- rozwijanie właściwej postawy wobec zdrowia i życia jako najważniejszych wartości, doskonalenie i wzmacnianie zdrowia fizycznego
- kształtowanie postawy proaktywnej, w której uczeń przejmuje inicjatywę, ale też odpowiedzialności za swoje działania, decyzje;
- kształtowanie umiejętności świadomego wyznaczania sobie konkretnych celów;
- rozwijanie umiejętności hierarchizacji zadań;
- podnoszenie poczucia własnej wartości poprzez określanie osobistego potencjału;
- kształtowanie świadomości własnego ciała z uwzględnieniem zmian fizycznych i psychicznych w okresie dojrzewania;
- kształtowanie postawy uczniów nastawionej na rozwiązania – charakteryzującej się samoświadomością, wyobraźnią, kreatywnością;
- kształtowanie umiejętności wyznaczania sobie celów krótko- i długoterminowych;
- rozwijanie umiejętności ustalania priorytetów, uwzględniając kryteria ważności i pilności;
- rozwijanie umiejętności oceny własnych możliwości;
- kształtowanie świadomości dotyczącej wykorzystania ruchu w życiu człowieka jako skutecznego sposobu dbania o zdrowie psychiczne;
- wspieranie uczniów w poszukiwaniu wartości.
klasy I-III
Relacje – kształtowanie postaw społecznych
-
- Kształtowanie podstawowych umiejętności komunikacyjnych;
- rozwijanie umiejętności formułowania prostych wniosków na podstawie obserwacji i własnych doświadczeń;
- kształtowanie umiejętności przestrzegania obowiązujących reguł;
- kształtowanie umiejętności nawiązywania i podtrzymywania relacji z rówieśnikami, rozpoznawania ich potrzeb, zgodnej współpracy z innymi, z zachowaniem obowiązujących norm i reguł kultury osobistej;
- przygotowanie do sprawiedliwego i uczciwego oceniania zachowania własnego i innych ludzi;
- zapoznanie z podstawowymi prawami i obowiązkami wynikającymi z roli ucznia oraz członka szkolnej społeczności, rodziny i kraju;
- rozwijanie empatii, umiejętności podejmowania działań mających na celu pomoc słabszym i potrzebującym, umiejętności rozwiązywania konfliktów i sporów.
klasy IV- VIII
- Kształtowanie umiejętności właściwej komunikacji, stanowiącej podstawę współdziałania;
- kształtowanie umiejętności asertywnego wyrażania własnych potrzeb;
- rozwijanie wrażliwości na potrzeby i trudności innych ludzi;
- kształtowanie postawy szacunku i zrozumienia wobec innych osób;
- rozwijanie zdolności do inicjowania i podtrzymywania znaczących głębszych relacji.
- budowanie atmosfery wzajemnego szacunku w społeczności szkolnej;
- rozwijanie umiejętności rozumienia innych, która sprzyja efektywnej współpracy;
- wyzwalanie chęci do działania na rzecz innych osób w celu poprawy ich sytuacji (wolontariat);
- rozwijanie poczucia przynależności do grupy (samorząd uczniowski, klub, drużyna, wspólnota);
- kształtowanie otwartości na doświadczenia innych ludzi, ich sposobów rozwiązywania problemów, na nową wiedzę;
- rozwijanie świadomości dotyczącej roli osób znaczących i autorytetów;
- kształtowanie umiejętności współpracy w dążeniu do osiągnięcia celu;
- uwrażliwianie na różne obszary ludzkich problemów i potrzeb poprzez krzewienie potrzeby udzielania pomocy (wolontariat);
- rozwijanie umiejętności komunikacyjnych: wyrażanie własnych opinii, przekonań i poglądów;
- rozwijanie świadomości roli i wartości rodziny w życiu człowiek;.
- rozwijanie samorządności;
- kształtowanie umiejętności wchodzenia w interakcje z ludźmi w sposób zapewniający zadowolenie obydwu stron;
- kształtowanie umiejętności szukania inspiracji, rozwijanie własnej kreatywności;
- rozwijanie odpowiedzialności za siebie i innych (wolontariat);
- rozwijanie umiejętności poszukiwania takich rozwiązań, które stwarzają korzyści dla obydwu stron;
- rozwijanie umiejętności dostrzegania pozytywnych aspektów działania zespołowego poprzez docenienie różnic zdań i wiedzy, doświadczeń, specjalizacji, kompetencji;
- rozwijanie potrzeby ciągłego doskonalenia siebie jako jednostki, członka rodziny i społeczeństwa.
klasy I-III
Kultura – wartości, normy, wzory zachowań.
- Kształtowanie umiejętności właściwego komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych, dbałość o język i kulturę wypowiadania się;
- kształtowanie umiejętności analizy prostych sytuacji wychowawczych, odróżniania dobra od zła;
- kształtowanie gotowości do uczestnictwa w kulturze, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania innych kultur i tradycji, określanie swojej przynależności kulturowej poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym, uczestniczenie w życiu kulturalnym środowiska rodzinnego, szkolnego, lokalnego oraz wydarzeniach organizowanych przez najbliższą społeczność;
- kształtowanie wrażliwości estetycznej poprzez kontakt z dziełami literackimi i wytworami kultury, zapoznanie z wybranymi dziełami architektury i sztuk plastycznych należących do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury, wyzwalanie potrzeby kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci;
- kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi, niezależnie od religii, statusu materialnego, wieku, wyglądu, poziomu rozwoju intelektualnego i fizycznego oraz respektowanie ich praw, podejmowanie działań w celu zapobiegania dyskryminacji;
- inspirowanie do podejmowania aktywności i inicjatyw oraz pracy zespołowej, wspomaganie działań służących kształtowaniu własnego wizerunku i otoczenia;
- przygotowanie do radzenie sobie w sytuacjach codziennych wymagających umiejętności praktycznych, budzenie szacunku dla pracy ludzi różnych zawodów;
- przygotowanie do podejmowania działań mających na celu identyfikowanie i rozwijanie własnych zainteresowań;
- wstępne kształtowanie postaw wyrażających szacunek do symboli i tradycji narodowych oraz tradycji związanych z rodziną, szkołą i społecznością lokalną;
- kształtowanie umiejętności wyrażania własnych emocji w różnych formach ekspresji;
- kształtowanie poczucia własnej wartości dziecka, podtrzymywanie ciekawości poznawczej, rozwijanie kreatywności i przedsiębiorczości oraz brania odpowiedzialności za swoje decyzje i działania;
- kształtowanie świadomości odmienności osób niepełnosprawnych, innej narodowości, wyznania, tradycji kulturowej oraz ich praw.
klasy IV-VIII
- Zapoznanie z rolą zainteresowań w życiu człowieka;
- rozwijanie zainteresowań i pasji uczniów;
- rozwój zainteresowań, poszerzenie autonomii i samodzielności;
- popularyzowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego;
- popularyzowanie wiedzy o różnicach kulturowych oraz rozwijanie umiejętności korzystania z niej w kontakcie z przedstawicielami innych narodowości;
- uwrażliwianie na kwestie moralne, np. mówienia prawdy, sprawiedliwego traktowania;
- kształtowanie pozytywnego stosunku do procesu kształcenia;
- kształtowanie potrzeby uczestnictwa w kulturze.
- budowanie samoświadomości dotyczącej praw, wartości, wpływów oraz postaw;
- rozwijanie umiejętności wyrażania własnych emocji.
- rozwijanie umiejętności właściwego zachowania się z uwzględnieniem sytuacji i miejsca;
- rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia w kontekście analizy wpływów rówieśników i mediów na zachowanie;
- dokonywanie analizy postaw, wartości, norm społecznych, przekonań i czynników które na nie wpływają;
- rozwijanie szacunku dla kultury i dorobku narodowego;
- Rozwijanie pozytywnego stosunku do procesu kształcenia i samokształcenia, zaangażowania w zdobywanie wiedzy i umiejętności;
- rozwijanie takich cech jak: pracowitość, odpowiedzialność, prawdomówność, rzetelność i wytrwałość;
- umacnianie więzi ze społecznością lokalną;
- popularyzowanie wiedzy i rozwijanie świadomości na temat zasad humanitaryzmu;
- rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej poprzez podejmowanie działań na rzecz lokalnej społeczności.
Klasy I-III
Bezpieczeństwo – profilaktyka zachowań ryzykownych (problemowych)
-
- Zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa w różnych sytuacjach życiowych, kształtowanie właściwego zachowania się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia oraz sytuacjach nadzwyczajnych, monitoring;
- kształtowanie umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych, kształtowanie świadomości negatywnego wpływu pracy przy komputerze na zdrowie i kontakty społeczne oraz niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów, respektowanie ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów, ochrona danych osobowych;
- przygotowanie do bezpiecznego i rozsądnego korzystania z narzędzi i urządzeń technicznych, bezpiecznego organizowania zajęć ruchowych i poruszania się po drogach;
- przygotowanie do bezpiecznego korzystania ze środków komunikacji, zapobiegania i przeciwdziałania sytuacjom problemowym;
- kształtowanie umiejętności utrzymywania ładu i porządku wokół siebie, w miejscu nauki i zabawy.
klasy IV- VIII
- Redukowanie agresywnych zachowań poprzez uczenie sposobów rozwiązywania problemów;
- budowanie atmosfery otwartości i przyzwolenia na dyskusję;
- uświadamianie zagrożeń wynikających z korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych;
- rozwijanie umiejętności prowadzenia rozmowy w sytuacji konfliktu – podstawy negocjacji i mediacji;
- rozwijanie umiejętności identyfikowania przyczyn własnego postępowania;
- dokonywanie analizy wpływu nastawienia do siebie i innych na motywację do podejmowania różnorodnych zachowań;
- dostarczanie wiedzy na temat osób i instytucji świadczących pomoc w trudnych sytuacjach;
- budowanie atmosfery wsparcia i zrozumienia w sytuacji problemowej oraz promowanie rzetelnej wiedzy mającej na celu zredukowanie lęku;
- rozwijanie postaw opartych na odpowiedzialności za dokonywane wybory i postępowanie;
- dostarczenie wiedzy z zakresu prawa dotyczącego postępowania w sprawach nieletnich;
- przeciwdziałanie ryzykownym zachowaniom seksualnym;
- propagowanie wiedzy na temat prawnych i moralnych skutków posiadania, zażywania i rozprowadzania środków psychoaktywnych;
- rozwijanie umiejętności wykorzystywania elementów negocjacji i mediacji w sytuacji rozwiązywania konfliktów;
- zwiększanie wiedzy na temat środków uzależniających i zagrożeń z nimi związanych;
- rozwijanie umiejętności troski o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi, monitoring;
- rozwijanie poczucia osobistej odpowiedzialności, zachęcanie do angażowania się w prawidłowe i zdrowe zachowania;
- doskonalenie umiejętności rozpoznawania symptomów uzależnienia od komputera i Internetu;
- rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz z zachowaniami agresywnym;
- kształtowanie przekonań dotyczących znaczenia posiadanych informacji, których wykorzystanie pomaga w redukowaniu lęku w sytuacjach kryzysowych;
- rozwijanie świadomości dotyczącej prawa do prywatności, w tym do ochrony danych osobowych oraz ograniczonego zaufania do osób poznanych w sieci;
- rozwijanie umiejętności reagowania w sytuacjach kryzysowych, niesienia pomocy dotkniętym nimi osobom oraz minimalizowania ich negatywnych skutków;
- rozwijanie umiejętności lepszego rozumienia siebie poprzez poszukiwanie i udzielanie odpowiedzi na pytania: Kim jestem? Jakie są moje cele i zadania życiowe?
- rozwijanie umiejętności podejmowania działań zgodnych ze zweryfikowanymi źródłami wiedzy;
- utrwalanie umiejętności oceny konsekwencji podejmowanych działań dla siebie i dla innych – określanie alternatywnych rozwiązań problemu;
- rozwijanie umiejętności prowadzenia rozmowy w sytuacji konfliktu – podstawy negocjacji i mediacji.
Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym i rozbudzanie zainteresowań uczniów.
klasy I-VIII
- Diagnozowanie potrzeb i możliwości uczniów;
- organizowanie zajęć dla uczniów mających trudności w nauce;
- stwarzanie uczniom możliwości uczestniczenia w różnorakich zajęciach rozwijających zainteresowania;
- wyrównywanie szans edukacyjnych;
- stwarzanie warunków do indywidualizacji pracy;
- budzenie wiary w odniesienie sukcesu na miarę indywidualnych możliwości;
- wdrażanie do aktywnych form spędzania wolnego czasu.
Kształtowanie szacunku wobec środowiska (ekologia).
Klasy I- VIII
- udział w akcji sprzątania świata
- udział w akcjach charytatywnych na rzecz zwierząt
- poszanowanie przyrody
- pogłębianie wiedzy na temat zmian klimatycznych
Rozwój poszanowania dziedzictwa narodowego i kształtowania świadomości narodowej.
Klasy I- VIII
- świętowanie rocznic i wydarzeń patriotycznych
- zajęcia z wychowawcą na temat patriotyzmu
- wycieczki
- poszanowanie dóbr narodowych
Wspieranie uczniów o obniżonej kondycji psychicznej wywołanej pandemią.
Klasy I- VIII
- rozmowy indywidualne z uczniami
- pomoc uczniom i rodzicom dzieci mającym trudności wywołane przez pandemię
- ścisła współpraca z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną w Przasnyszu
Zapobieganie, przeciwdziałanie i zwalczanie COVID- 19
Klasy I- VIII
- zapoznanie uczniów klas I- VIII z regulaminami zawierającymi procedury bezpieczeństwa w sprawie zapobiegania i przeciwdziałania COVID- 19
W roku szkolnym 2024/2025 najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:
- stworzenie uczniom przestrzeni do kształtowania umiejętności współpracy, autonomicznych zespołów, planowania, realizowania zaplanowanych działań ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych zasobów
- stworzenie sieci wsparcia w relacji dorośli – rówieśnicy, która pozwoli uczniom postrzegać wsparcie rówieśnicze jako umiejętność reagowania na oznaki problemów koleżanek i kolegów
- rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości, wzmacnianie poczucia sprawczości
- budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
- przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom,
- przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
- troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców.
Zadania profilaktyczne programu to:
- zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
- znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do szkoły,
- promowanie zdrowego stylu życia,
- kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
- rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu i narkotyków),
- eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
- niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
- wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
- uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem
- uczenie dbałości o zdrowie psychiczne oraz wzmacnianie poczucia oparcia w najbliższym środowisku (rodzina, nauczyciele, specjaliści) w sytuacjach trudnych.
VIII . Struktura oddziaływań wychowawczych
- Dyrektor szkoły:
- stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
- sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
- inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
- stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
- współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
- czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
- nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
- motywuje nauczycieli i specjalistów do opracowania modelu wsparcia i pomocy uczniom przeżywającym trudności psychiczne,
- stwarza warunki do poszukiwania optymalnych rozwiązań w zakresie budowania systemu działań wspierających kondycję psychiczną uczniów,
- inspiruje wszystkie grupy społeczności szkolnej do budowania dobrych wzajemnych relacji w środowisku szkolnym jako czynnika zwiększającego skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia,
- dostosowuje ofertę zajęć pozalekcyjnych do oczekiwań uczniów w celu stworzenia warunków do realizacji pasji, udziału z zajęciach sportowych, kontaktu z przyrodą a także kontaktu bezpośredniego uczniów ze sobą, z zachowaniem zasad sanitarnych,
- dokonuje analizy obciążeń nauczycieli, wychowawców i pedagogów czynnościami formalnymi (np. prowadzeniem dokumentacji uzupełniającej, sprawozdań, itp.), w miarę możliwości redukuje ich ilość, analizuje dotychczasowe procedury i regulaminy, aby odciążyć kadrę na rzecz tworzenia warunków do nawiązywania indywidualnych relacji z uczniami i klasami.
- czuwa nad intensyfikowaniem współpracy nauczycieli i wychowawców z pedagogiem specjalnym oraz pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
- czuwa nad wykonywaniem zadań przez specjalistów szkoły –pedagog specjalny, i inni specjaliści powinni aktywnie włączać się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służyć doradztwem dla nauczycieli, wspierać ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
- inicjuje utworzenie systemu wsparcia nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów z uwagi na to, że sami przeżywają stan silnego, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny.
- nadzoruje realizację Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
- Rada pedagogiczna:
- uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych, w tym w zakresie działań wspierających kondycję psychiczną uczniów po okresie długotrwałej nauki zdalnej i izolacji od bezpośrednich kontaktów z rówieśnikami,
- dostosowuje wymagania związane z realizacją podstawy programowej do zmniejszonej efektywności kształcenia wynikającej z osłabionej kondycji psychicznej uczniów oraz niższej efektywności zdalnego nauczania, dokonuje wyboru programów profilaktycznych wspierających uczniów psychicznie i uczących umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami oraz adaptacji do zmieniających się warunków nauki,
- opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego i uchwala go w porozumieniu z Radą rodziców,
- opracowuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością oraz depresją,
- uczestniczy w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
- uczestniczy w ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.
- Nauczyciele:
- współpracują z wychowawcami klas, innymi nauczycielami, pedagogiem, psychologiem, innymi specjalistami w zakresie realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
- reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
- reagują na przejawy depresji, agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów,
- zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
- kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
- rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
- wspierają zainteresowania, pasje i rozwój osobowy ucznia,
- Wychowawcy klas:
- diagnozują sytuację wychowawczą w klasie, zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
- rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe uczniów,w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych,
- na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo-Profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
- przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
- zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
- są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
- oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami – uwzględniają trudności w funkcjonowaniu uczniów w szkole wynikające z obniżonego poczucia własnej wartości i poczucia sprawczości,
- współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
- wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
- rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
- dbają o dobre relacje uczniów w klasie, utrzymywanie kontaktów rówieśniczych, rozwijanie wzajemnej pomocy i współpracy grupowej,
- podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
- współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,
- podejmują działania w zakresie poszerzania własnych kompetencji wychowawczych.
- Zespół wychowawców:
- opracowuje projekty procedur postępowania w sytuacjachzagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, zasad współpracy z instytucjami i osobami działającymi na rzecz uczniów, propozycje modyfikacji zasady usprawiedliwiania nieobecności, karania, nagradzania, wystawiania ocen zachowania i innych,
- analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze, promuje metodę pozytywnego dyscyplinowania uczniów,
- ustala potrzeby w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych nauczycieli, w tym rozpoczynających pracę w roli wychowawcy,
- przygotowuje analizy i sprawozdania w zakresie działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły,
- uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
- inne, wynikające ze specyfiki potrzeb szkoły.
- Pedagog specjalny:
- rozpoznaje wraz z wychowawcami indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych,
- określa formy i sposoby udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej odpowiednio do rozpoznanych potrzeb,
- organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów i rodziców,
- udziela uczniom pomocy pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb,
- podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły w stosunku do uczniów z udziałem rodziców i nauczycieli,
- pomaga rodzicom i nauczycielom w rozwijaniu indywidualnych predyspozycji i uzdolnień uczniów,
- wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli wynikające z programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły,
- uczestniczy w spotkaniach Zespołu Wychowawczego
- Rodzice:
- współtworzą Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny.
- uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
- uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
- zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
- współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
- dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
- Rada Rodziców ‒ uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny.
- Samorząd uczniowski:
- jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
- uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
- uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
- współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
- prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
- reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
- propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
- dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
- może podejmować działania z zakresu wolontariatu.
VIII. Zasady ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego
Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:
- obserwację zachowań uczniów,
- analizę dokumentacji,
- przeprowadzanie ankiet,
- rozmowy z rodzicami,
- wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli.
Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku. Z wynikami prac zespołu w formie raportu ewaluacyjnego zostanie zapoznana rada pedagogiczna i rada rodziców.